Παναγία Τήνου, ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα θρησκευτικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για μία ιδιαίτερη περίπτωση κυκλαδίτικου προορισμού που μαγνητίζει του επισκέπτες του αφενός χάρη στη φυσική ομορφιά του, αφετέρου χάρη στην διάχυτη θρησκευτικότητά του. Κάθε καλοκαίρι μάλιστα, αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες, θρησκευόμενους ή μη, που το επισκέπτονται μόνο και μόνο για να θαυμάσουν από κοντά τον Ιερό Ναό της Μεγαλόχαρης και φυσικά την περίφημη εικόνα του.
Η εικόνα της Παναγίας της Τήνου
Ο ναός της Παναγίας Ευαγγελίστριας της Τήνου είναι αφιερωμένος στην εικόνα της Μεγαλόχαρης που ανακαλύφθηκε εκεί στις 30 Ιανουαρίου του 1823, ύστερα από όραμα της μοναχής Πελαγίας. Μάλιστα, έχει χτιστεί ακριβώς στο σημείο που εντοπίστηκε από τους ανασκαφείς. Η εύρεσή της συνέπεσε μάλιστα χρονικά με την ίδρυση του ελληνικού κράτους και θεωρήθηκε καλός οιωνός από ολόκληρη την ανελεύθερη πατρίδα. Για το λόγο αυτό, μεγάλοι ήρωες της επανάστασης όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Μακρυγιάννης, ο Μιαούλης και ο Νικηταράς έσπευσαν στο νησί για να την προσκυνήσουν και να αντλήσουν δύναμη για τον μεγάλο και μακρύ δρόμο της ανάκτησης των ελληνικών εδαφών από τους Τούρκους επικυρίαρχους, έναν αγώνα που συνεχίστηκε για πολλές δεκαετίες και θα αποτελεί για πάντα μέρος της ιστορικής μνήμης των Ελλήνων και ολόκληρου του δυτικού πολιτισμού.
Σύμφωνα με αρκετούς μελετητές, η εικόνα της Παναγίας αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Η άποψη αυτή βασίζεται κυρίως στην τεχνοτροπία της, η οποία ανάγεται στα πρώιμα χρόνια της βυζαντινής περιόδου και το άνοιγμα των πρώτων ναών. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα δεν μπορεί να αποφανθεί με σιγουριά ούτε για τον δημιουργό της ούτε για τον χρόνο της δημιουργίας της. Αυτό το μεγάλης θρησκευτικής, αλλά και πολιτιστικής αξίας έργο αναπαριστά τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Η Παναγία εμφανίζεται σε στάση προσευχής να προφέρει λόγια μέσα από ένα βιβλίο. Στην εικόνα εμφανίζονται επίσης το Άγιο Πνεύμα που κατεβαίνει από τον ουρανό με την μορφή περιστεριού, καθώς και ο Αρχάγγελος Γαβρίηλ να κρατά κρίνο, το χριστιανικό σύμβολο της αγνότητας.
Ο ναός της Παναγίας της Τήνου
Στο σημείο που βρέθηκε η εικόνα, χτίστηκε ο ναός της Παναγίας της Τήνου, ένας από τους πιο μεγάλους και πιο περίφημους της Ορθοδοξίας. Πρόκειται για το πρώτο σπουδαίο αρχιτεκτονικό έργο από την σύσταση του ελληνικού κράτους με τις εργασίες του να διαρκούν έξι ολόκληρες δεκαετίες και να ολοκληρώνονται το 1880, χάρη στις πολύτιμες δωρεές ευπατριδών. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ναός έχει χτιστεί πάνω στα κατάλοιπα παλαιοχριστιανικού ναού αφιερωμένου στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Στο ίδιο σημείο, προϋπήρχε επίσης ένα αρχαίο τέµενος αφιερωμένο στον θεό Διόνυσο.
Ο Ιερός Ναός Παναγίας Τήνου αποτελεί ένα συγκρότημα που περιλαμβάνει τον κυρίως ναό μαζί με ενσωματωμένα βοηθητικά κτήρια. Σε επίπεδο αρχιτεκτονικής, πρόκειται για μία εξελιγμένη μορφή τρίκλιτης βασιλικής με υπερυψωμένο και διευρυμένο το μεσαίο κλίτος. Στην είσοδο του ναού δεσπόζει ένα μαρμάρινο υπέρθυρο με ανάγλυφους τους δύο αρχάγγελους και ανάμεσά τους μία επιγραφή με χαραγμένα τα ονόματα των ιδρυτών του. Το σχέδιό του συνδυάζει τα πρότυπα της παράδοσης του νησιού, ενσωματώνοντας επιρροές τόσο από την Δύση όσο και από την Ανατολή. Για την ανοικοδόμησή του χρησιμοποιήθηκαν μεγάλες ποσότητες μαρμάρου, οι οποίες μεταφέρθηκαν στην Τήνο από τον αρχαιολογικό χώρο της Δήλου.
Παναγία Τήνου και ο εορτασμός της
Η ημερομηνία με την οποία έχει συνδεθεί ο εορτασμός της Παναγίας Τήνου δεν είναι άλλη από τις 15 Αυγούστου, ημέρα Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Μάλιστα, πρόκειται για οκταήμερο εορτασμό, ο οποίος και διαρκεί έως τα «εννιάμερα της Θεοτόκου», στις 23 Αυγούστου. Επιπλέον, την ημέρα του δεκαπενταύγουστου, οι Έλληνες θυμούνται πάντα και τιμούν όσους χάθηκαν κατά τον τορπιλισμό της «Έλλης», ανήμερα της Παναγίας το 1940. Οι εορτασμοί της Παναγίας ωστόσο δεν σταματούν στον δεκαπεντάυγουστο, καθώς πραγματοποιούνται σε 3 ακόμα επιπλέον ημέρες μέσα στο έτος:
- Στις 30 Ιανουαρίου, ημέρα εύρεσης της θαυματουργής εικόνας,
- Στις 25 Μαρτίου, ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου,
- Στις 23 Ιουλίου, ημέρα οράματος της Αγίας Πελαγίας,
Ανακάλυψε από κοντά την Παναγία Τήνου και τις ομορφιές του νησιού
Ο μεγαλοπρεπής ναός του Ευαγγελισμού και η εικόνα της Παναγίας Τήνου αποτελούν την μεγαλύτερη απόδειξη της άρρηκτης σχέσης του ελληνισμού με την Ορθοδοξία. Φέτος λοιπόν το καλοκαίρι, ίσως είναι η ιδανική στιγμή για να επισκεφθείς κι εσύ ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία της Χριστιανοσύνης και να ζήσεις από κοντά μία χωρίς προηγούμενο ατμόσφαιρα συγκίνησης, κατάνυξης και σεβασμού. Αφέσου στην βαθιά αίσθηση θρησκευτικότητας της Τήνου και γίνε μέρος της μακραίωνης παράδοσης και του πολιτισμού της. Φυσικά, μην ξεχνάς ότι το νησί αποτελεί και έναν σύγχρονο κυκλαδίτικο προορισμό γεμάτο ζωή, πανέμορφες παραλίες, γραφικούς οικισμούς, ξεχωριστές γεύσεις, αλλά και δραστηριότητες που αξίζει να ανακαλύψεις. Κλείσε σήμερα το εισιτήριό σου, από Ραφήνα, με Fast Ferries εδώ και απόλαυσε ένα από τα ομορφότερά σου ταξίδια στο Αιγαίο.